Πόσο βέλτιστες είναι οι «βέλτιστες πρακτικές» για τα εργασιακά στην Ευρώπη;

PDF

Αθήνα 5-12-2016

Πόσο βέλτιστες είναι οι «βέλτιστες πρακτικές» για τα εργασιακά στην Ευρώπη;

Του Στέλιου Κυδωνάκη

Μέλους Ε.Ε της ΟΜΕ-ΟΤΕ

Στον όμιλο ΟΤΕ, υπάρχει ή καλλιεργείται η πεποίθηση ότι τα «εργασιακά δεν μας αφορούν και τόσο», «εμείς είμαστε μια εργασιακή όαση», «εμείς έχουμε σύμβαση», «σε εμάς δεν γίνονται απολύσεις», κλπ . Η αναπαραγωγή τέτοιων αφελών και επιζήμιων στερεοτύπων, είναι υποβολιμαία και στοχεύει να απονευρώσει, να υπνώσει και να παροπλίσει ακόμα περισσότερο, ένα έτσι και αλλιώς προβληματικό – τουλάχιστον όσον αφορά την συμμετοχή και την μαζικότητα – συνδικάτο.  Επειδή κάποιοι προσπαθούν να μας κοιμίσουν και να μας πείσουν ότι όλη η συζήτηση για τα εργασιακά είτε δεν μας αφορά, είτε ότι πρόκειται για μια αναγκαία και ανώδυνη μεταρρύθμιση, θεωρούμε ότι πρέπει να ενημερωθούμε για αυτές τις περίφημες «βέλτιστες πρακτικές».

Σήμερα συνεδριάζει το Eurogroup και οι δανειστές προκειμένου να επιβάλλουν την δική τους ατζέντα στην συζήτηση για την πιθανότητα αναδιάρθρωσης του χρέους, ζητούν «αίμα» για τα εργασιακά και τις κοινωνικές δαπάνες. Όσοι παρακολουθούν την συζήτηση καλοπροαίρετα, μπορούν να εξάγουν συνειρμικά το συμπέρασμα, ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένα μεγάλο και ασφαλές δίχτυ προστασίας για τον κόσμο της εργασίας που ξέμεινε «λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων» σε ισχύ από την δεκαετία του ’80  και που ήρθε η ώρα να το ξεφορτωθούν προκειμένου να έρθει μια ώρα αρχύτερα η πολυπόθητη ανάπτυξη! Ψέμα! Με εξαίρεση τον συνδικαλιστικό νόμο Ν.1264/82 που είναι σαφώς πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, το υπόλοιπο θεσμικό πλαίσιο (πχ ο νόμος για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις Ν.1876/90, πλαίσιο μεσολάβησης - διαιτησίας), είτε ξηλώθηκε από τα δύο πρώτα μνημόνια, είτε έχει αχρηστευθεί εν τοις πράγμασι, από την αδυναμία και την αδράνεια των ελεγκτικών αρχών. Τι φαίνεται να ζητούν λοιπόν οι δανειστές;

·      Κατώτατο (και υποκατώτατο) μισθό που δεν τον συμφωνούν τα συνδικάτα και οι εργοδοτικές οργανώσεις, αλλά ο υπουργός εργασίας (που σε συνθήκες μειωμένης εθνικής κυριαρχίας σημαίνει ο εντολοδόχος της τρόικας)

·      Απελευθέρωση του ορίου ομαδικών απολύσεων και κατάργηση του δικαιώματος βέτο του υπουργού εργασίας, επί των ομαδικών απολύσεων. Εναλλακτικά αντί ομαδικών απολύσεων, μειωμένη απασχόληση και επιδότηση του υπολοίπου ωραρίου από τον ΟΑΕΔ.  

·      Ουσιαστική κατάργηση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων μέσω της υπερίσχυσης των επιχειρησιακών επί των κλαδικών συμβάσεων. Να μην υπάρχει η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης μεταξύ δύο συμβάσεων. Να μην είναι υποχρεωτική η επέκταση μιας κλαδικής σύμβασης σε εργοδότες – μη μέλη της εργοδοτικής οργάνωσης. Συμβάσεις με ενώσεις προσώπων.

·      Αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου. Φαλκίδευση του δικαιώματος στην κήρυξη απεργίας. Άρση της όποιας προστασίας των συνδικαλιστικών στελεχών.

·      Επαναφορά του δικαιώματος ανταπεργίας (Lock Out) στους εργοδότες.

·      Να ακυρωθεί η απόφαση του ΣτΕ υπέρ της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ. Πρακτικά πλήρης ακύρωση του θεσμού μεσολάβησης – διαιτησίας.

·      Μεγαλύτερη ευελιξία στην απασχόληση. Mini jobs, zero hour contracts, low hour contracts, on call contracts.

·      Αποεπιδοματοποίηση του μισθού μετά την μετενέργεια. Κατάργηση πολυετιών μετά το 2017 ή Κατάργηση 13^ου και 14^ου μισθού.  

Θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο να θυμίσουμε  τί πραγματικά έχει συμφωνήσει η ελληνική πλευρά υπογράφοντας (και ψηφίζοντας με 222 ψήφους!) το καλοκαίρι του 2015 το τρίτο μνημόνιο: «όσον αφορά τις αγορές εργασίας, να προχωρήσει σε αυστηρή επανεξέταση και εκσυγχρονισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, των εργατικών κινητοποιήσεων και, σύμφωνα με την οικεία οδηγία και βέλτιστη πρακτική της ΕΕ, των ομαδικών απολύσεων βάσει του χρονοδιαγράμματος και της προσέγγισης που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Κατόπιν της επανεξέτασης αυτής, οι πολιτικές για την αγορά εργασίας πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, θα πρέπει δε να μη συνεπάγονται την επιστροφή σε παλαιότερα πλαίσια πολιτικής ασύμβατα με τους στόχους της προώθησης βιώσιμης ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς»

Άρα οι δανειστές καταρχήν δεν ζητούν παρά όσα το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε! Και η εσάνς δεν είναι παρά οι λεγόμενες ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές! Όσοι έχουν αυταπάτες ας το ξαναδούν:

Γαλλία: πρόσφατα ο «σοσιαλιστής» πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς υπέγραψε χωρίς να φέρει για ψήφιση στην βουλή σχετικό νόμο για τα εργασιακά. Στο τετράμηνο που προηγήθηκε, έγιναν εξαιρετικά βίαιες συγκρούσεις με τα συνδικάτα που οδήγησαν στον τραυματισμό εκατοντάδων διαδηλωτών και την σύλληψη 2000 εργαζομένων, όπως καταγγέλλει η CGT. Ο νόμος – που υποτίθεται στοχεύει στην μείωση της ανεργίας – δίνει στις επιχειρήσεις μεγαλύτερα περιθώρια ελευθερίας προκειμένου να καθορίζουν μισθούς που θα προσαρμόζονται στις δυνατότητές τους και εργασιακές συνθήκες ανάλογες με τις ανάγκες της εταιρείας (sic). O εργοδότης θα μπορεί να απασχολεί τον εργαζόμενο μέχρι 10 ώρες τη μέρα και κατόπιν συμφωνίας με την επιχείρηση μέχρι και 12 ώρες. Στο εξής η εταιρεία θα μπορεί να επικαλεστεί «σημαντική έλλειψη ρευστότητας» ή «εταιρική αναδιοργάνωση, αναγκαία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας» για να απολύει εργαζόμενους. Οι νέοι 16 έως 25 ετών θα αμείβονται με μισθό ίσο με το 25% έως και το 78% του κατώτατου.

Γερμανία: Η ελαστικές μορφές απασχόλησης γενικεύονται. Οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης το 1997 ανέρχονταν στο 82,5% επί του συνόλου και σήμερα έχουν πέσει στο 57%. Ισχύουν τα «mini jobs», που αμείβονται έως 450 ευρώ το μήνα. Μια ακόμη διαδεδομένη μορφή ευελιξίας είναι η «εργασία μετά από κλήση - τηλεφώνημα» (Arbeit auf Abfuf). Οι εργαζόμενοι που εργάζονται έτσι δεν ξέρουν πότε και για πόση ώρα θα εργαστούν και δεν έχουν κανένα εργασιακό και κοινωνικό δικαίωμα (Υγεία, Ασφάλιση). Οι σχετικοί μισθοί είναι από 100 έως 300 ευρώ και συμπληρώνονται με κάποιο επίδομα ανεργίας.

Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν σε όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας και των Σκανδιναβικών χωρών. Χαρακτηριστικό το «δεν θα γίνουμε Δανία του νότου» που ειπώθηκε πρόσφατα, για μια χώρα που κάποτε ήταν υπόδειγμα κοινωνικού κράτους με δομημένα εργασιακά δικαιώματα. Στο μεταξύ η λεγόμενη επιτροπή σοφών κατέληξε σε πόρισμα το οποίο επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις απαιτήσεις των δανειστών και την όποια πίεση ασκούν τα συνδικάτα.   

Η μάχη για τα εργασιακά είναι η μητέρα όλων των μαχών για το όλο το συνδικαλιστικό κίνημα. Από την έκβασή της εξαρτάται απολύτως η δυνατότητα και της ΟΜΕ-ΟΤΕ να συνεχίσει να υπογράφει συλλογικές συμβάσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κόστος μισθοδοσίας, ειδικά στον κλάδο μας, έχει γίνει ήδη στοιχείο του ανταγωνισμού. Δηλαδή περαιτέρω συντριβή των μισθών μέσω της παρατεταμένης απορύθμισης της αγοράς εργασίας, θα σημάνει για τους ανταγωνιστές του ΟΤΕ, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Άρα θα ενταθούν οι πιέσεις της διοίκησης του ΟΤΕ, προκειμένου να μειωθεί εκ νέου το εισόδημά μας.

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι

Η περαιτέρω υποβάθμιση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε συνάρτηση με την ύπαρξη μιας τεράστιας στρατιάς ανέργων, θα σηματοδοτήσει την επιστροφή σε ένα εργασιακό μεσαίωνα, με συντριβή μισθών, ωραρίων και δικαιωμάτων. Μια τέτοια ήττα θα έχει άμεση επίπτωση στο ασφαλιστικό, αλλά ακόμα και στην ίδια την ύπαρξη των συνδικάτων, η χρησιμότητα των οποίων θα τεθεί σε αμφισβήτηση. Τώρα περισσότερο από ποτέ τα συνδικάτα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα οφείλουν να συντονιστούν μαζί με όλους τους πληττόμενους. Επαγγελματοβιοτέχνες, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες, συλλογικότητες ανέργων και συνταξιούχων. Μόνο μια τέτοια πανστρατιά του κόσμου της εργασίας, μπορεί να αποκρούσει αποτελεσματικά της επιδιώξεις των δανειστών, της παλινωδίες της κυβέρνησης και της μνημονιακής αντιπολίτευσης. Αυτή την μάχη είμαστε αποφασισμένοι να την δώσουμε όλοι μαζί. Η επιτυχία  της απεργίας της 8^ης Δεκεμβρίου θα έχει καθοριστική σημασία για την συνέχεια.