Τα τελευταία επτά χρόνια όλοι βιώνουμε μια βίαιη επιβολή μνημονιακών νόμων και μέτρων που έχουν επιφέρει καθίζηση του βιοτικού μας επιπέδου, ανεργία σε πολύ υψηλά επίπεδα και καταστρατήγηση των εργασιακών μας δικαιωμάτων. Ουσιαστική κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων και αυξανόμενη εργοδοτική ασυδοσία είναι το αποτέλεσμα της κρίσης που όλο και βαθαίνει.
Το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της Αθήνας από τη φύση του και τη δομή του ασχολείται και προστατεύει εκτός από τα σωματεία μέλη του και μεμονωμένους εργαζόμενους μικρομεσαίων επιχειρήσεων που απευθύνονται σε εμάς. Με αυτές τις επαφές γνωρίζουμε και τις νέες αλλά και παλιές τακτικές που εφαρμόζουν οι εργοδότες εκμεταλλευόμενοι την άγνοια και το φόβο των εργαζομένων.
Το σημαντικότερο πρόβλημα που ανακύπτει είναι η απλήρωτη εργασία. Συνάδελφοι που εργάζονται ως δίωροι, τετράωροι ή εξάωροι είναι σύνηθες να είναι απλήρωτοι για αρκετούς μήνες και όταν διεκδικούν τα χρήματα τους να απολύονται. Το ΕΚΑ παρεμβαίνει στους εργοδότες, προσφεύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά πολλοί εργοδότες ενώ αναγνωρίζουν τις οφειλές, εκμεταλλεύονται την οικονομική αδυναμία των εργαζομένων και στοχεύουν σε χρονοβόρες διαδικασίες. Πρέπει στο σημείο αυτό να συνυπολογίσουμε και το κόστος της προσφυγής στη δικαιοσύνη, σε συνδυασμό με την αυτονόητη χρονική καθυστέρηση στην απονομή της, κόστος το οποίο, σε περιπτώσεις χαμηλού ύψους οφειλών, να καθιστά ασύμφορη την προσφυγή αυτή.
Η απλήρωτη εργασία όμως είναι σύνηθες φαινόμενο και σε εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Από την εμπειρική έρευνα που το ΕΚΑ έχει διεξάγει, είτε με επιτόπιες αυτοψίες είτε με καταγγελίες είτε με αιτήματα παρεμβάσεων είτε με ερωτήματα στη Νομική μας Υπηρεσία, προκύπτει ότι το ποσοστό των εργαζομένων που λαμβάνει το μισθό εκτός της προκαθορισμένης από το νόμο ή τη σύμβαση εργασίας ημέρα, έστω και κατά μία ημέρα, είναι πάνω από τους μισούς! Το νέο φαινόμενο που έχει καταγγελθεί στο ΕΚΑ είναι ο εργοδότης, συνήθως μετά την πίεση των συναδέλφων για πληρωμή, να εμφανίζει ως οικειοθελείς τις αποχωρήσεις των εργαζομένων για να αποφεύγει τις αποζημιώσεις.
Φυσικά παρουσιάστηκε και το εξωφρενικό παράδειγμα εργοδότη που απέλυσε δύο εργαζόμενες σε εταιρία τηλεπωλήσεων και τους ζήτησε να μείνουν κάποιους μήνες για να πάρουν την αποζημίωση με τις νέες πωλήσεις που θα κάνουν!! Για το λόγο αυτό έχουν πολλαπλασιαστεί τα φαινόμενα ηθικής παρενόχλησης (mobbing) στο χώρο εργασίας, τα οποία μάλιστα συνοδεύονται από ευθείες απειλές για μη καταβολή ούτε ενός ευρώ, φθάνοντας, σε κάποιες περιπτώσεις-ευτυχώς λίγες ακόμα-, σε απειλές κατά της σωματικής ακεραιότητας του εργαζόμενου.
Μια ακόμη κατηγορία εργοδοτών είναι αυτοί που έχουν σταματήσει τις εργασίες της επιχείρησης, δεν την έχουν κλείσει, αλλά και δεν απολύουν τους εργαζόμενους. Επομένως αυτοί είναι όμηροι μιας διαδικασίας που δεν είναι ούτε εργαζόμενοι ούτε άνεργοι. Παραμένουν εγκλωβισμένοι καθώς ούτε πληρώνονται, ούτε ο ΟΑΕΔ τους αναγνωρίζει ως ανέργους και αν παραιτηθούν χάνουν κάθε δικαίωμα αποζημίωσης. Επισημαίνουμε ότι ο ΟΑΕΔ, κάκιστα, ακόμα και αν οι εργαζόμενοι αυτοί δηλώσουν ότι αποχωρούν από υπαιτιότητα του εργοδότη τους, δεν τους χορηγεί επίδομα ανεργίας ενώ, αν αυτοί δεν προσφύγουν και δικαστικά, δεν τους εγγράφει καν στα μητρώα ανέργων!
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις και σε πολλές άλλες που διαρκώς προστίθενται, θα θέλαμε να καταθέσουμε ορισμένες προτάσεις που διευκολύνουν και ανακουφίζουν ένα ποσοστό εργαζομένων. Το πρώτο ανάχωμα στην εργοδοτική αυθαιρεσία και το μοναδικό άμεσα παρεμβατικό εργαλείο που μένει στα Συνδικάτα είναι η Επιθεώρηση Εργασίας. Δυστυχώς όμως τα διοικητικά πρόστιμα ή μια σύσταση ή ακόμα και η ποινική διαδικασία που είναι οι δυνατότητες της υπηρεσίας, δε ωφελούν στην πληρωμή των δεδουλευμένων. Προτείνουμε λοιπόν:
– Την ενίσχυση του ρόλου της Επιθεώρησης Εργασίας ώστε να έχει πιο αποφασιστικό και άμεσα εκτελεστό χαρακτήρα.
– Tην ενίσχυσή της με νέο προσωπικό ώστε και οι έλεγχοι να αυξηθούν, αλλά και οι διαδικασίες να είναι πιο άμεσες.
Διαβάσετε ΕΔΩ την πλήρη μελέτη του ΕΚΑ για τη μαύρη, απλήρωτη εργασία και τις προτάσεις του.