Κατακτήσεις ενός αιώνα στο σφυρί!

Αναδημοσίευση απο την "Εποχή"

Οι οκτώ κύριοι στόχοι του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου που θα περάσει στην ιστορία ως η βόμβα που κατεδάφισε τον πυρήνα της κοινωνικής ασφάλισης, μετατρέποντάς την σε ιδιωτική

Του

Δημήτρη Στρατούλη

Το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό βασίζεται στο μνημόνιο συνεργασίας κυβέρνησης-ΔΝΤ- Ε.Ε. και με αυτό προωθούν, τουλάχιστον, 8 κύριους στόχους:
1. Τη μετάλλαξη της κοινωνικής ασφάλισης σε ατομική-ιδιωτική. Εισάγεται η αρχή της ανταποδοτικότητας, δηλαδή «όσο εισφέρει ο καθένας, τόση σύνταξη θα πάρει». Έτσι μειώνονται οι συντάξεις, αυξάνονται εισφορές και όρια ηλικίας και μεταλλάσσεται ο δημόσιος, καθολικός, αναδιανεμητικός χαρακτήρας της ασφάλισης σε κεφαλαιοποιητικό, που λειτουργεί με αρχές ιδιωτικής ασφάλισης.
2. Την αντικατάσταση της κατώτερης σύνταξης, κατά το μεγαλύτερο μέρος της από τη λεγόμενη βασική σύνταξη επιπέδου ΟΓΑ (360 ευρώ) θα ενσωματωθεί και το ΕΚΑΣ. Αυτό όμως δεν είναι σύνταξη αλλά επίδομα πρόνοιας.
3. Την απόσυρση του κράτους από τη συνταγματική του υποχρέωση για τριμερή χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης, με στόχο τη μείωση των δημοσίων δαπανών για το ασφαλιστικό από 4,8 %του ΑΕΠ που είναι σήμερα σε 2,5% μέχρι το 2060. Το κράτος μετά το 2018 θα καλύπτει μόνο τη δαπάνη για τη βασική σύνταξη, ενώ καταργείται η υποχρέωσή του για 1% του ΑΕΠ ετησίως στο ΙΚΑ.
4. Τη δραστική μείωση των συντάξεων που θα προέλθει με τρεις τρόπους:
α) μέσω της μείωσης των ετήσιων ποσοστών αναπλήρωσης, καθώς από 70% του σημερινού μισθού μετά από 35 χρόνια εργασίας για πλήρη σύνταξη, η αναπλήρωση θα πέσει στο 65%, συμπεριλαμβανομένης της βασικής σύνταξης, στα 40 χρόνια εργασίας. Για να διατηρήσει κάποιος το ίδιο με το σημερινό ποσοστό αναπλήρωσης, δηλαδή το 70%, θα πρέπει να δουλεύει για 50 χρόνια! β) Με τη συνεκτίμηση των αμοιβών όλου του εργάσιμου βίου αντί των πέντε καλύτερων ετών των 10 τελευταίων του εργάσιμου βίου που ισχύει σήμερα.
γ) Με την επιβολή ΛΑΦΚΑ 3-9% σε όλες τις συντάξεις.
Το τριετές πάγωμα των συντάξεων και περικοπή από τους συνταξιούχους των δώρων Χριστουγέννων-Πάσχα και του επιδόματος αδείας είναι ένας τέταρτος τρόπος με τον οποίο οι συντάξεις συμπιέζονται.
5. Την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Ο νέος νόμος δεν θα ορίζει ως έτος ηλικίας εξόδου το 65ο ή το 67ο. Αυξάνει όμως τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με τους εξής τρόπους: α) Αυξάνει ορισμένα ειδικά όρια ηλικίας στο δημόσιο και τους ΟΤΑ. β) Η εισαγωγή της αρχής της ανταποδοτικότητας, και μάλιστα με τις συντάξεις να μειώνονται, κρύβει μέσα της την αύξηση ακόμη και των γενικών ορίων συνταξιοδότησης. Διότι οι μισθωτοί θα εργάζονται μέχρι τα βαθιά τους γεράματα προκειμένου να πάρουν μια αξιοπρεπή σύνταξη. Το μέτρο αυτό δεν είναι κίνητρο αλλά εκβιασμός για να μην οδηγείται ο συνταξιούχος στην πείνα. γ) Με το δραστικό περιορισμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων λόγω της επιβολής ποινής μείωσης 6% για κάθε χρόνο που φεύγουν νωρίτερα από τα 65. δ) Με τις περικοπές στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και στις αναπηρικές συντάξεις. ε) Με την αύξηση του ορίου ηλικίας κάθε δέκα χρόνια ανάλογα με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θα αυξήσει την ανεργία των νέων. Ταυτόχρονα θα λειτουργεί ως τροχοπέδη στην παραγωγικότητα της εργασίας. Εάν αυξηθούν τα όρια ηλικίας κατά δύο χρόνια, η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος βελτιώνεται κατά 7 μήνες. Αντιθέτως, εάν μειωθεί η εισφοροδιαφυγή από το 35% στο 20%, το ασφαλιστικό σύστημα κερδίζει επτά χρόνια ζωής.
6. Την εισαγωγή της ιδιωτικής ασφάλισης στο ασφαλιστικό σύστημα.
Λόγω της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και της μείωσης των συντάξεων πολλοί θα στραφούν στην ιδιωτική ασφάλιση για να αναπληρώσουν τις μειώσεις των συντάξεών τους.
7. Ενοποίηση φορέων κοινωνικής ασφάλισης σε τρεις (μισθωτοί, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες), χωρίς όμως την πραγματοποίηση των αναγκαίων αναλογιστικών μελετών, διασφάλιση της κάλυψης του κόστους των ενοποιήσεων και των τυχόν ελλειμμάτων από το κράτος με την συμπίεση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων προς τα κάτω, χωρίς τη συναίνεση των ασφαλισμένων.
8. Καθιέρωση πάγιου συστήματος ρύθμισης των οφειλών των επιχειρήσεων προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Αντί να καταργηθούν οι χαριστικές ρυθμίσεις στους «μπαταχτσήδες» εργοδότες, θεσπίζουν μόνιμη πλέον ρύθμιση των χρεών τους προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Οδηγούν έτσι τους συνεπείς στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους εργοδότες να αλλάξουν στάση βλέποντας ότι η εισφοροδιαφυγή επιβραβεύεται.
Σε αντίθεση με τη συμφωνία κυβέρνησης ΕΕ-ΔΝΤ δεν περιέχονται στο νομοσχέδιο η κατάργηση της 37ετίας χωρίς όριο ηλικίας, η ελάχιστη ηλικία πρόωρης συνταξιοδότησης στα 60 έτη και η εξομοίωση των ορίων συνταξιοδότησης ανδρών-γυναικών στο δημόσιο. Προφανώς, για να μειωθούν οι αντιδράσεις. Είναι σίγουρο ότι αυτά θα προωθηθούν με επόμενα νομοσχέδια.
Οι κυβερνητικές προτάσεις για την κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης δεν έχουν καμία σχέση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ. Είναι σκληρά νεοφιλελεύθερες, κοινωνικά άδικες και αδιέξοδες. Είναι πολύ χειρότερες από αυτές του κυρίου Γιαννίτση, που είχαν αποσυρθεί μετά τη γενικευμένη κοινωνική κατακραυγή. Μετατρέπεται η δημόσια κοινωνική ασφάλιση σε ανταποδοτική, δηλαδή σε ατομική-ιδιωτική ασφάλιση. Θα εργαζόμαστε περισσότερο, θα καταβάλλουμε εισφορές για περισσότερα χρόνια και θα παίρνουμε μικρότερη σύνταξη.

Η ασφάλιση ενοποιεί τους εργαζόμενους

Τα προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος στη χώρα μας δεν σχετίζονται με τις δαπάνες του, που η κυβέρνηση επιδιώκει δραστικά να μειώσει, αφού οι συντάξεις και οι παροχές υγείας είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αλλά με τα έσοδά του.
Τα υπαρκτά προβλήματα της ασφάλισης είναι τα λεηλατηθέντα αποθεματικά της, η εισφοροδιαφυγή, η ανασφάλιστη εργασία (1.100.000 ανασφάλιστοι), η ελλιπής κρατική χρηματοδότηση, τα χρέη του κράτους και των ιδιωτών προς τα ταμεία, η λεηλασία των κλάδων υγείας από φαρμακευτικές εταιρείες και ιδιωτικά νοσοκομεία. Η αύξηση της ανεργίας και των ελαστικών μορφών απασχόλησης μειώνουν δραστικά τα έσοδα. Ζητούμενα είναι η ανατροπή αυτής της πραγματικότητας. Η σταδιακή επιστροφή των κλεμμένων αποθεματικών, η ασφαλής διαχείριση όσων απέμειναν, η θέσπιση νέων πόρων.
Η κυβέρνηση δεν είναι εύκολο να αφαιρέσει ασφαλιστικά δικαιώματα, γιατί συναντά σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις. Το τι έπαθε η κυβέρνηση Σημίτη από τις προτάσεις Γιαννίτση δεν είναι εύκολο να ξεχαστεί. Δεν μπορεί επίσης να ξεχαστούν οι διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα στις 5 του Μάη που το βασικό χαρακτηριστικό τους ήταν όχι μόνο η πρωτοφανής μαζικότητα, αλλά και η υπερχειλίζουσα οργή.
Επειδή η κοινωνική ασφάλιση από τη φύση της λειτουργεί ενοποιητικά για τους εργαζόμενους, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη συγκρότηση ενός ευρύτατου κοινωνικού και πολιτικού μετώπου για την υπεράσπιση και αναβάθμισή της, για να πάρουμε πίσω όσα μας αφαίρεσαν και για μια άλλη πορεία της χώρας μας έξω από τη μέγγενη του μηχανισμού «στήριξης» της Ε.Ε. και του ΔΝΤ.
Καταργούν ασφαλιστικές κατακτήσεις ενός αιώνα, όλοι/ες στο δρόμο του αγώνα.