Το νέο τσεκούρι στις συντάξεις, προάγγελος νέου ασφαλιστικού;

Το άρθρο σε PDF

Το νέο τσεκούρι στις συντάξεις

προάγγελος νέου ασφαλιστικού;

Γιάννης Δούκας

μέλος του Δ.Σ. του ΙΚΑ

και μέλος της Ε.Ε. της ΟΜΕ – ΟΤΕ

Αθήνα 8/10/2011

Ένα χρόνο και κάτι μετά την ψήφιση του αντιασφαλιστικού νόμου 3863/2010 τα προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος όχι μόνο δε λύνονται αλλά μεγαλώνουν. Με τα μέτρα που πήρε και κυρίως με τις κεντρικές πολιτικές της επιλογές τα οικονομικά προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά αντίθετα γιγαντώθηκαν και η κυβέρνηση στην πορεία έφερε νέες ρυθμίσεις περιορισμού των συντάξεων. Κωδικοποιημένα οι ρυθμίσεις αυτές ήταν:

1.      Αναπροσαρμόσθηκε η ειδική εισφορά των συνταξιούχων. Με το νόμο 3863/2010 θεσπίστηκε ειδική εισφορά στις συντάξεις άνω των 1400 € κλιμακούμενη από 3 έως 10%. Η ειδική αυτή εισφορά για τις συντάξεις άνω των 1700 € αυξήθηκε στη μέση του καλοκαιριού με τον εφαρμοστικό νόμο (3986/11) κατά δύο έως τέσσερεις ποσοστιαίες μονάδες.

2.      Με τον ίδιο νόμο θεσπίστηκε πρόσθετη εισφορά στους συνταξιούχους που είναι κάτω των εξήντα ετών και η σύνταξή τους ξεπερνά τα 1700 €.

3.      Παρά το γεγονός ότι ο νόμος 3863/2010 όριζε ότι η παρέμβαση στις επικουρικές συντάξεις θα γίνει μετά τη σύνταξη των αναλογιστικών μελετών πριν απ’ αυτό επιβλήθηκε πάλι με τον ίδιο νόμο έκτακτη εισφορά και στις επικουρικές συντάξεις.

Αναλυτικά οι πίνακες για τις ανωτέρω περικοπές των συντάξεων στο άρθρο μας «μεσοπρόθεσμοεφαρμοστικό αντεργατικό πραξικόπημα».

Σήμερα δύο μήνες μετά τις ρυθμίσεις αυτές η κυβέρνηση στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομίας για την εργασιακή εφεδρεία και όλα τα άλλα που θέλει να μας φορέσει προχωράει και σε νέα μείωση των συντάξεων.

1.      Όλες οι κύριες συντάξεις, εκτός ειδικών περιπτώσεων (όπως δικαιούχοι επιδόματος απολύτου αναπηρίας ή θύματα τρομοκρατικών ενεργειών), που μετά την παρακράτηση των ειδικών εισφορών που αναφέραμε παραπάνω κατάφεραν να ξεπεράσουν τα 1.200 € υπόκεινται σε μείωση ύψους 20% για το ποσό που είναι άνω των 1.200 €.

2.      Ειδικά για τους συνταξιούχους που δεν έχουν συμπληρώσει το 55 έτος της ηλικίας τους η μείωση αυτή είναι ύψους 40% για το ποσό που είναι άνω των 1.000 €.

3.      Οι επικουρικές συντάξεις που χορηγεί το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ) που είναι άνω των 150 € υπόκεινται σε μείωση ύψους 30% για το ποσό που είναι άνω των 150 €.

4.      Το συνολικό ποσό της επικουρικής σύνταξης των συνταξιούχων του ΟΤΕ, της ΔΕΗ, των ΕΛΤΑ και της ΕΤΒΑ μειώνεται κατά 15%. Η μείωση αυτή είναι πέραν της παραπάνω ειδικής εισφοράς των επικουρικών συντάξεων για όσες συντάξεις υπόκεινται σ’ αυτήν. Η ίδια μείωση επιβάλλεται και στους συνταξιούχους του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) που παίρνουν μόνο επικουρική σύνταξη.

5.      Οι συντάξεις του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ) μειώνονται κατά 20% και όσες υπερβαίνουν ενδεχομένως τα 500 € το υπερβάλλον ποσό μειώνεται κατά 50%.

6.      Ο εφαρμοστικός νόμος προέβλεπε ότι οι υπάλληλοι του δημοσίου και της ΔΕΗ που απολύονται μετά την 1/1/2010 θα πάρουν το εφ’ άπαξ που χορηγεί το ταμείου τους μειωμένο κατά 10 και 15% αντίστοιχα. Με το πολυνομοσχέδιο η μείωση για όσους δεν έχει ακόμη εκδοθεί η σχετική απόφαση γίνεται 15 και 25% αντίστοιχα. Τέλος για όσους απολύονται μετά την 1/1/2011 οι μειώσεις αυτές γίνονται 20% για τους υπαλλήλους του δημοσίου και 30% για τους υπαλλήλους της ΔΕΗ.

7.      Οι ασφαλισμένοι του τομέα πρόνοιας προσωπικού Εμπορικής Τράπεζας του ΤΑΥΤΕΚΩ που απολύονται από 1/8/2011 και μετά θα δουν το εφ’ άπαξ τους να μειώνεται κατά 30%.

Η κυβέρνηση για άλλη μια φορά επιχειρεί να «λύσει» το οικονομικό πρόβλημα μειώνοντας τις παροχές είτε αυτές είναι παροχές κύριας ή επικουρικής σύνταξης είτε είναι παροχές εφ’ άπαξ. Από παλιά λέγαμε ότι το πρόβλημα του ασφαλιστικού δεν είναι πρόβλημα παροχών αλλά είναι πρόβλημα πόρων. Το πρόβλημα πόρων στις μέρες μας με τις ασκούμενες πολιτικές μεγεθύνεται και το ασφαλιστικό σύστημα κάθε μέρα που περνάει βουλιάζει όλο και περισσότερο.

Η ύφεση η οποία είναι πολύ μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, το κλείσιμο της μίας μετά την άλλη των επιχειρήσεων των μικρομεσαίων επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων, η αύξηση της ανεργίας, οι μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές λόγω της μείωσης των ονομαστικών μισθών στον ιδιωτικό τομέα, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών λόγω της εφαρμογής προγραμμάτων επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών, συνεπικουρούμενες από την εισφοροδιαφυγή έχουν σαν αποτέλεσμα την ολοένα και μεγαλύτερη μείωση των εισφορών και των εισπραττόμενων εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι αιτίες που δημιουργούν τα προβλήματα όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται αλλά και η ίδια η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί μέσα σε δικά της κείμενα ότι για τα επόμενα χρόνια η ύφεση, η ανεργία και η πορεία των μισθών θα είναι η ίδια. Όσο για την πολυδιαφημιζόμενη ρύθμιση των οφειλών αυτή είναι μια πολιτική που εφαρμόζεται 10 και πλέον  χρόνια που αφ’ ενός ωφέλησε μόνο τους οφειλέτες και αφ’ ετέρου έδωσε κατ’ επανάληψη το κακό παράδειγμα και το κακό ερέθισμα και προς τους νομοταγείς να παρανομήσουν.

Το ΙΚΑ είναι μια από  τις πιο κλασσικές περιπτώσεις που δείχνει τα προβλήματα και τα οικονομικά αδιέξοδα στα οποία οδηγεί η κυβερνητική πολιτική. Το ΙΚΑ το 2010 είχε 800 περίπου εκατομμύρια € λιγότερα έσοδα από τα αντίστοιχα του 2009. Τους πρώτους οκτώ μήνες του 2011 τα έσοδα ήταν μειωμένα σε σχέση με τους αντίστοιχους περυσινούς μήνες κατά 1,4 δις. € και οι προβλέψεις για το τέλος του 2011 μιλάνε για μείωση εσόδων σε σχέση με το 2010 μεγαλύτερη του 2,1 δις. €. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει το ΙΚΑ να δανείζεται προκειμένου να καλύψει τις υποχρεώσεις του σε συντάξεις βάζοντας ενέχυρο τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου που έχει στην κατοχή του (συναλλαγές repos). Μέχρι σήμερα έχει δανειστεί 1,05 δις. € βάζοντας ενέχυρο ομόλογα ύψους 1,4 δις. € περίπου και πληρώνοντας τόκους 34 εκατομμύρια €. Η κατάσταση στα άλλα ταμεία δεν είναι και πολύ διαφορετική.

Στα παραπάνω θα πρέπει να προσθέσουμε την εκφρασμένη μέσα από το μεσοπρόθεσμο αλλά και μέσα από το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2012 βούληση, για μείωση της χρηματοδότησης τόσο του ΙΚΑ όσο και των λοιπών ασφαλιστικών ταμείων τα επόμενα χρόνια. Η πολιτική αυτή θα γιγαντώσει το πρόβλημα.

Εμείς θεωρούμε ότι για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτό που απαιτείται είναι η αλλαγή των κεντρικών πολιτικών επιλογών που βαθαίνουν την ύφεση, αυξάνουν την ανεργία και μειώνουν τους μισθούς ώστε να σταματήσει η μείωση και να περάσουμε σε αύξηση των εσόδων. Απαιτείται η αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, η αποπληρωμή των οφειλών τόσο του κράτους όσο και των ιδιωτών και η λήψη μέτρων αντιμετώπισης της εισφοροδιαφυγής. Η συνέχιση της ίδιας πολιτικής αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε νέες δραστικές περικοπές των συντάξεων ή η κυβέρνηση παρά τις διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου έχει αποφασίσει να φέρει νέο ασφαλιστικό, περιμένει τις κατάλληλες συνθήκες και επεξεργάζεται τα νέα εκβιαστικά διλήμματα που θα βάλει στην κοινωνία.

Αναδημοσίευση από το www.iskra.gr