Τηλεργασία: Κατ΄ ανάγκη μόνο!

 Άρθρο από το 30ο φύλλο του δελτίου της Αγωνιστικής Συνεργασίας που κυκλοφορεί  

[κατεβάστε το από εδώ σε αρχείο PDF]

 Τηλεργασία: Κατ΄ ανάγκη μόνο!

Η εφαρμογή της τηλεργασίας στον Όμιλο ΟΤΕ έτυχε θετικής αποδοχής από τους εργαζόμενους, λόγω του έντονου εκφοβισμού για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού από τα συστημικά μέσα μαζικής «ενημέρωσης», αλλά και του ιδιαίτερα αρνητικού εργασιακού κλίματος που έχει επιβάλλει συστηματικά τα τελευταία χρόνια η παρούσα διοίκηση Ομίλου ΟΤΕ/Deutsche Telekom.

Η τηλεργασία εξυπηρετεί στο μέγιστο βαθμό τις επιδιώξεις του ΣΕΒ, επειδή παρέχει μια σειρά σημαντικών οικονομικών ωφελειών για τις επιχειρήσεις. Έτσι και η διοίκηση του Ομίλου ΟΤΕ είναι υπέρμαχη της ευρείας εφαρμογής της τηλεργασίας (εκτός από τις περιπτώσεις που μπορεί να κάνει απευθείας απολύσεις), γιατί πολύ απλά διαβλέπει ότι έτσι θα ισοπεδώσει τους μισθούς, θα προχωρήσει ευκολότερα σε θυγατρικές/«εθελούσιες»/μελλοντικές απολύσεις και θα μειώσει σημαντικά το κόστος του real estate, το ενεργειακό (κλιματισμός, θέρμανση κλπ.), το οργανωτικό κόστος, την καθαριότητα, τη συντήρηση κλπ. Το προηγούμενο κόστος σκοπεύει να το μετακινήσει αυτούσιο στους τηλεργαζόμενους (π.χ. αυξημένο λειτουργικό κόστος νοικοκυριού). Δεν αναφέρουμε το μεταφορικό κόστος γιατί πια σχεδόν ισομοιράζεται σχεδόν μεταξύ εταιρείας και εργαζομένων.

Με την τηλεργασία οι εργαζόμενοι μετατρέπονται από συλλογικότητα σε επιμέρους μονάδες, οπότε η επιχείρηση καταφέρνει να αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική ισχύ των εργαζόμενων σε μια σειρά από σημαντικούς τομείς, όπως ποια είναι η «εύλογη» ποσότητα παραγωγής και ποια η αντίστοιχη αμοιβή, ποια η διαθεσιμότητα του εργαζομένου κ.α. Αυτή η κατάσταση τείνει να μεταβάλλει τον εργαζόμενο σε απασχολούμενο και δη σε αυτοαπασχολούμενο σε μόνιμη κατάσταση «ετοιμότητας»! Εξάλλου, η τηλεργασία μπορεί να αποτελέσει παράγοντα φθοράς και αποσταθεροποίησης του οικογενειακού περιβάλλοντος, να δημιουργήσει ψυχολογικά αδιέξοδα και απογοητεύσεις, να πολλαπλασιάσει τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία (π.χ. μυοσκελετικές παθήσεις).  Ο τηλεργαζόμενος δεν είναι πλέον "ορατός", γεγονός που συνήθως έχει αρνητικές συνέπειες (π.χ. μειωμένες προοπτικές καριέρας, αυξημένες πιθανότητες απόλυσης).

Λόγω των προαναφερθέντων, είναι απαραίτητο τα συνδικαλιστικά όργανα να απαιτήσουν:

1.   Η συμμετοχή του εργαζομένου να είναι πραγματικά εθελούσια κι όχι σαν τις «εθελούσιες» εξόδους με τα εκβιαστικά διλήμματα, που έχουν διενεργηθεί την τελευταία δεκαετία.

2.   Να υπάρχει το δικαίωμα της ανάκλησης, δηλαδή να μπορεί ο εργαζόμενος να άρει την τηλεργασία σε περίπτωση που διαπιστώσει οιαδήποτε στιγμή, ότι τούτη η επιλογή έγινε σε βάρος της προσωπικής του ισορροπίας, της εργασιακής ή μισθολογικής του εξέλιξης, της υγείας ή της ασφάλειάς του.

3.   Να δίδεται η θεσπισμένη αποζημίωση, για την κάλυψη του επιπρόσθετου κόστους που επιβαρύνεται ο εργαζόμενος από την τηλεργασία (real estate, ενέργεια κλπ.).

4.   Να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης/ελέγχου σε software και hardware από τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς (π.χ. ΣΕΠΕ, ΕΦΚΑ), προκειμένου να μπορούν να διαπιστώνουν ότι τηρούνται από τους εργοδότες οι όροι εργασίας, το ωράριο, τα απαραίτητα μέτρα υγείας και ασφάλειας.

5.   Ο τηλεργαζόμενος κάποιες ημέρες το μήνα να εργάζεται υποχρεωτικά σε κτήρια της εταιρίας, όπου θα επικοινωνεί με τους συναδέλφους του και θα διατυπώνει τα όποια αιτήματα στους εκπροσώπους του.

6.   Να μη γίνεται χρήση της κάμερας (webcam) για την παρακολούθηση του εργαζομένου.

7.   Όσοι εργαζόμενοι επιλέξουν την τηλεργασία να επιμορφωθούν για τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος εργασίας του, για τις αλλαγές που θα επέλθουν στη ζωή τους και τους κινδύνους που ενέχει η μετατροπή τους σε τηλεργαζόμενους.

Να επισημάνουμε ότι εάν δεν περιέχεται συμφωνία για «τηλε-ετοιμότητα» στη σύμβαση του εργαζομένου, εκείνος νομιμοποιείται είτε να μην επιλέξει να εργαστεί από απόσταση, είτε να το κάνει προσωρινά και για όσο χρονικό διάστημα υπάρχουν έκτακτες συνθήκες (π.χ. πανδημία). Σε κάθε περίπτωση, ο εργαζόμενος θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός στην αποδοχή οποιαδήποτε εγγράφου (ιδιωτικού συμφωνητικού, email, ερωτηματολογίου κλπ.) από τη μεριά της εργοδοσίας.